پادکست حقوقی صاحب اندیشه

آدرس : تهران ، فلکه دوم صادقیه ، برج افق ، طبقه ششم ، واحد ۶۰۴

دعوای تصرف عدوانی

موسسه حقوقی صاحب اندیشه

تصرف عدوانی به چه معناست؟

مطابق با ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای تصرف عدوانی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید. به عبارت دیگر، تصرف عدوانی زمانی رخ می دهد که مال غیر منقول، بدون رضایت مالک آن از سوی کسی تصرف شود. این عمل مطابق قانون جرم محسوب شده و مجازات به دنبال دارد.

انواع تصرف عدوانی

  • تصرف عدوانی حقوقی: دعوای تصرف عدوانی حقوقی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعادهٔ تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می ‌نماید.
  • تصرف عدوانی کیفری: عبارت است از اخراج مال غیر منقول بدون رضایت مالک یا اجازه از طرف مالک توسط دیگری با علم به موضوع و از روی عمد. این جرم از جمله جرایم مرتبط به اموال و مالکیت است که موضوع آن مال غیر منقول متعلق به دیگری است.

شرایط رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی

بر اساس ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی برای رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی حقوقی، باید همه شرایط ذیل وجود داشته باشند تا قاضی به دعاوی مذکور رسیدگی نماید:

  • خواهان باید در مدتی معلوم از اموال خود استفاده کرده باشد
  • عدم تصرف قبلی خوانده در ملک خواهان
  • عدوانی و غیر قانونی بودن تصرف خوانده
  • غیر منقول بودن اموال تصرف شده از جانب خوانده

 

مرجع صالح رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی

دادگاه های عمومی صالح ترین مرجع جهت رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی حقوقی هستند و بر اساس ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی، باید به نزدیک ترین دادگاه محلی جهت رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی مراجعه کرد. باید به دادگاهی مراجعه کرد که ملک غیر منقول در آن حوزه واقع شده و ساکن بودن خوانده در حوزه دادگاه ملاک نیست. امروزه خواهان لازم است که به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی مراجعه کرده و دادخواست خود را ثبت نماید. بعد از این دادخواست خود را ثبت کرد و هزینه دادرسی را واریز کرد می تواند به شعبه محل واقع شدن ملک غیر منقول خود مراجعه کند.

مجازات جرم تصرف عدوانی

مجازات جرم تصرف عدوانی طبق ماده 690 قانون مجازات اسلامی که بیان می کند، هر کس اقدام به هرگونه تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات 1 ماه تا یکسال حبس محکوم می شود، می باشد و دادگاه را موظف به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق می نماید. دعوای تصرف عدوانی از جمله دعاوی غیر مالی می باشد، بنابراین خواهان باید هزینه ثبت دعاوی غیر مالی را بر اساس تعرفه معینه که هر ساله از سوی قوه قضائیه تعیین می گردد، ابطال نماید.

تصرف عدوانی در ملک مشاع

این جرم در اموال مشاع نیز قابل تحقق است، زیرا کل مال مشاع به یک نفر تعلق ندارد و تصرف در این مال حتی از طرف یکی از شرکاء بدون اجازه سایر مالکین، تصرف در مال دیگری است. از طرف دیگر از لحاظ عنصر معنوی، وقتی شریک مال مشاع با سوء نیت این اقدام را مرتکب می گردد، نظم عمومی جامعه را نیز مختل نموده و از آنجا که هدف حقوق کیفری حفظ حقوق و آزادی های فردی و نظم عمومی است می توان قائل شد که این اقدام شریک موجب ایراد ضرر به شریک دیگر و حقوق او شده است. به این ترتیب به نظر می رسد که بتوان قائل به تحقق این جرم در اموال مشاع نیز شد.

 

راه های مهاجرت تحصیلی

 

پاسخ به چند پرسش درباره دعوای تصرف عدوانی

آیا دعوای تصرف عدوانی باید فقط از جانب مالک طرح شود؟

باید مالکیت متصرف سابق یا همان مالک، به موجب سند رسمی برای دادگاه به اثبات برسد، به همین دلیل بهتر است که شخص مالک خود دعوای تصرف عدوانی را مطرح نماید.

دعوای تصرف عدوانی چه تفاوتی با دعوای خلع ید دارد؟

اصلی ترین تفاوت میان این دو دعوا، این است که تصرف عدوانی فقط مربوط به اموال غیر منقول می باشد در حالی که دعوای خلع ید، هم اموال منقول و هم غیرمنقول را شامل می ‌شود.

اگر شخص متصرف در زمین مورد تصرف زراعت کرده باشد، تکلیف چیست؟

مطابق ماده 165 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر موقع برداشت محصول رسیده باشد متصرف عدوانی باید فوری محصول را برداشت نماید و اجرت المثل را پرداخت نماید.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *