ازدواج موقت، صیغه متعه یا نکاح منقطع یکی از مسائل مورد بحث میباشد که ممکن است برای هر شخصی پیش بیاید. موسسه حقوقی صاحب اندیشه در این مقاله به بررسی برخی از مهم ترین مباحث مریوط به ازدواج موقت میپردازد.

ازدواج موقت یا صیغه چیست

صیغه یا ازدواج موقت در واقع نوعی از ازدواج در مذهب شیعه میباشد که در آن عقد ازدواج برای مدت معین با مهریه ای معلوم میان مرد و زن شکل میگیرد. در ازدواج موقت پس از گذشت مدت تعیین شده، ازدواج خود به خود منقضی میگردد. همچنین تفاوت ازدواج موقت با ازدواج دائم این است که در صیغه، مدت زمانی معلوم تعیین میشود اما در ازدواج دائم مدتی تعیین نمیشود. این مدت زمان تعیین شده بستگی به طرفین دارد و میتواند چند دقیقه باشد یا اینکه چند سال.

ارث و مهریه در ازدواج موقت یا صیغه

اگر هر یک از طرفین ازدواج موقت فوت کند طرف مقابل هیچ گونه ارثی نمیبرد. اما در صورتی که در حین صیغه فرزندی متولد شود آن فرزند از پدر و مادر خود ارث میبرد. در ازدواج موقت و دائم احکام مهریه مشابه هم میباشد و تفاوتی با هم ندارند فقط در صیغه یا ازدواج موقت مهریه میبایست در ضمن عقد مشخص باشد و تعیین نکردن مهریه باعث مشود که عقد باطل شود. پرداخت مهریه در ازدواج موقت بر مرد واجب است حتی اگر نزدیکی صورت نگرفته باشد و موظف است که مهریه را به زن پرداخت کند.

شرایط ازدواج موقت یا صیغه چیست

اصلی ترین شرط برای ازدواج موقت تعیین مهریه میباشد و بدون تعیین کردن مهریه، صیغه باطل میباشد. در صورتی که در ازدواج دائم اگر مهریه تعیین نشود عقد باطل نمیشود و فقط مهرالمثل تعیین میشود و بعد از مدتی زوجین میتوانند مهریه مورد نظر را تعیین کنند. بنابراین اصلی ترین مورد برای صحیح بودن امر صیغه تعیین مهریه میباشد. یک نکته وجود دارد و آن هم این است که در صورت بذل مدت عقد از سوی شوهر باز هم مهریه به زن تعلق میگیرد. یعنی بذل عقد از سوی شوهر موجب نمیشود که مهریه به زن تعلق نگیرد. اما این که زن میتواند مهریه خود را در عقد موقت یا دائم ببخشد بر عهده زن میباشد و میتواند مهریه خود را ببخشد.

بنابراین نکاح موقت یا متعه چند شرط دارد:

• رضایت کامل زن و مرد به جاری شدن صیغه
• مشخص کردن مهریه
• مشخص کردن مدت

نفقه در ازدواج موقت یا صیغه

در ازدواج دائم نفقه بر عهده شوهر میباشد اما در صیغه نفقه بر عهده شوهر نمیباشد و مرد میتواند از پرداخت نفقه اجتناب کند. در صورتی که طبق توافق طرفین یا شرط ضمن عقد نفقه بر عهده مرد قرار بگیرد، بنابراین نفقه بر عهده مرد میباشد.

تمکین در ازدواج موقت یا صیغه

همانطور که در ازدواج موقت نفقه بر عهده مرد نیست در مبحث تمکین هم بر خلاف ازدواج دائم، زن موظف به تمکین نیست. به عنوان مثال برای خارج شدن از منزل نیازی به اجازه شوهر ندارد.

امتناع شوهر از ثبت رسمی ازدواج موقت

در برخی موارد که شوهر میبایست ازدواج موقت یا صیغه را رسمی کند، مانند باردار شدن زن و نیاز به تعیین هویت فرزند متولد شده، قانون حمایت از خانواده ثبت ازدواج موقت را اجباری کرده است. همچنین در ثبت اجاری ازدواج موقت، قانون گذار مجازات کیفری و حقوقی را عنوان نموده است. با این حال بر اساس قوانین اسلامی، تنها زمانی عدم ثبت ازدواج موقت در دفاتر رسمی ازدواج مجازات کیفری دارد که نوع ازدواج دائمی باشد. نکته دیگر این که با توجه به نظریه شورای نگهبان و تصریح قانون مجازات اسلامی، در صورتی که ازدواج موقت به لحاظ شرعی صحیح انجام شده باشد عدم ثبت آن در دفاتر قانونی ثبت ازدواج، مجازات کیفری نخواهد داشت.

نحوه گرفتن شناسنامه برای فرزند حاصل از ازدواج موقت

مادر میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده و اثبات ازدواج موقت که از طریق آن الحاق فرزند به پدر ثابت خواهد شد پدر را ملزم به اخد شناسنامه برای فرزند کند. همچنین این امر باعث میشود که فرزند از ارث و سایر حقوق فرزندی بهره مند شود. مشاوره با یک وکیل خانواده میتواند در این زمینه گزینه مناسبی باشد.

طلاق در ازدواج موقت

در ازدواج موقت یا صیغه برای جدایی امکان طلاق گرفتن نمیباشد. به عبارتی پس از پابان مدت تعیین شده نکاح موقت به پایان میرسد و نیازی نیست که زوجین به دادگاه مراجعه کنند. در صورتی هم که مرد مدت باقی مانده را ببخشد نکاح به پایان میرسد و زن حقی در پایان دادن ازدواج موقت ندارد. در صورتی زن میتواند حق پایان دادن به صیغه را داشته باشد که وکالت در بذل مدت را از مرد دریافت کند در غیر اینصورت زن نمیتواند از شوهر خود جدا شود.

مدارک لازم برای ثبت ازدواج موقت

1- اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین.

2- دو قطعه عکس از زوجین.

3- طلاقنامه و یا گواهی فوت همسر سابق زوجه، حسب مورد.

اگر قصد مشاوره با وکیل خانواده دارید میتوانید با مراجعه یا تماس با موسسه حقوقی صاحب اندیشه مشاوره و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.