اعتیاد یکی از پیچیده ترین مسائلی است که بسیاری از افراد و خانواده ها فارغ از هر نوع فرهنگ یا سطح اجتماعی درگیر آن هستند و با جنبه های مختلف اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند و سعی دارند به فرد معتاد در ترک اعتیاد کمک کنند، اما باید توجه داشت زمانی یک فرد معتاد می تواند به اعتیاد خود غلبه کند که خودش بخواهد، بنابراین خانواده و دوستان باید از این موضوع آگاهی یابند.
گاهی اوقات خود فرد معتاد نیز تمایل به ترک اعتیاد دارد اما روش ها و نوع رفتار خانواده و افراد نزدیک به فرد سبب لغزش فرد و شکست خوردن در این امر می باشد، به بیان دیگر پس از تصمیم فرد بیمار برای ترک مهمترین اصل شیوه صحیح رفتار با فرد معتاد می باشد. لذا آگهی از رفتار مناسب با فرد بیمار برای کمک به او الزامی و حیاتی است. در این مقاله موسسه حقوقی صاحب اندیشه همراه ما باشید.
ترک اعتیاد
همه اهداف مورد نظر برای کمک به فرد معتاد در جهت درمان اعتیاد او است بنابراین باید با فرآیند ترک آشنا بود. در ترک اعتیاد فرد برای قطع مواد مخدر و یا هر ماده اعتیادی دیگری اقدام می کند، بسیار مهم است که این اقدام بر اساس اراده خود فرد باشد نه بر اساس اجبار و یا پافشاری افراد نزدیک، چرا که در غیر این صورت فرایند درمان اعتیاد موفقیت آمیز نخواهد بود. با تمایل فرد معتاد به ترک اعتیاد، او سعی می کند با ترک اعتیاد خود سبک زندگی خود را تغییر داده و اعتماد به نفس خود را بهبود بخشد، سپس برای خود هدفی تعیین کند و در رسیدن به آن هدف و درمان اعتیاد خود مصمم تر شود.
برای ترک اعتیاد فقط اراده و آگاهی خانواده و دوستان برای رفتار مناسب با فرد معتاد کافی نیست و افراد باید بدانند که یک فرد معتاد مجرم نیست بلکه بیماری است که نیاز به کمک دارد. بنابراین برای کمک به فرد بیمار آگاهی از شیوه های ترک اعتیاد و استفاده از افراد آگاه در این زمینه بسیار مهم است.
روش های ترک اعتیاد را بدانید!
برای درمان اعتیاد فقط اراده فرد و پشتیبانی افراد نزدیک به او کافی نیست و باید با روش های ترک اعتیاد آشنا شد. این امر در ترک اعتیاد بسیار حیاتی است چرا که در صورت انتخاب روش نامناسب ممکن است ترک اعتیاد موفقیت آمیز نباشد و حتی باعث صدمات جدی تر بر جسم و روان فرد بیمار شود. بنابراین آشنایی با روش های ترک اعتیاد و انتخاب روش درست با توجه به شرایط روحی و جسمی فرد و نوع ماده اعتیاد آور بسیار ضروری است که به اختصار به چند مورد از این روش ها می پردازیم:
- سقوط آزاد: در این متد فرد با روش هایی مانند حبس شدن مجبور به قطع مصرف ماده مخدر می شود تا در زمان کوتاهی اعتیاد را ترک کند. اما اغلب این روش کارساز نبوده و فرد در اولین فرصت به مصرف ماده اعتیاد آور روی می آورد. آسیب های شدید روحی و روانی از مهمترین عوارض این روش است.
- استفاده از دارو: در این روش و با دستور پزشک فرد به مصرف دارو با اثراتی شبیه به ماده مخدر می پردازد تا بدین وسیله از مصرف ماده مخدر پرهیز شده و به تدریج فرایند ترک انجام شود.
- روان درمانی: همانطور که گفته شد مهمترین عامل در درمان اراده خود فرد است بنابراین روان درمانی و ایجاد انگیزه در فرد می تواند در ترک اعتیاد مهمترین عامل باشد. در صورتی که روان درمانی با استفاده از یک روانشناس و پزشک انجام شود احتمال برگشت بیمار به مصرف پس از ترک نیز به شدت کاهش می یابد.
نقش خانواده در ترک اعتیاد
حمایت های خانواده را می توان بهترین یاری کننده فرد در فرایند درمان دانست. زمانی که فردی از یک خانواده گرفتار اعتیاد می شود، فشار زیادی را به اعضای خانواده از جمله والدین وارد می کند. بنابراین بسیار مهم است که والدین چگونه این فشار را کنترل کرده و به حمایت از فرد پرداخته و برای درمان در او انگیزه ایجاد کنند. برای تحقق این امر افراد خانواده باید از نحوه رفتار صحیح با فرد معتاد مطلع شوند و با استفاده از این اطلاعات به رعایت بایدها و نبایدها در رفتار با بیمار بپردازند. در ادامه سعی می کنیم چند مورد از این موارد را بررسی کنیم.
نبایدها و رفتارهای اشتباه در رابطه با فرد بیمار
استفاده از لفظ بیمار: بسیاری از افراد معتقد هستند باید برای یک فرد دچار اعتیاد از لفظ بیمار استفاده کرد، با این حال تا زمانی که فرد معتاد قبول نکند که یک بیمار یا معتاد به ماده مخدر است این صفت می تواند اثری منفی در او داشته باشد. زمانی خواهید توانست از لفظ بیمار برای او استفاده کنید که به فرد برای دست یافتن به این بینش که دچار اعتیاد شده و این نوعی اعتیاد محسوب می شود کمک کنید، از طرفی لازم نیست که فرد را با لفظ بیمار صدا کنید. همین قدر که هم شما و هم فرد بپذیرد بیمار است کافیست.
توهین: زمانی که فرد با اعتیاد خود روبرو شده به هیچ وجه سعی نکنید از کلمات و رفتارهای توهین آمیز استفاده کنید. این کار به جای نشان دادن نگرانی شما به فرد باعث القای حس تنفر در او شده و فشارهای روحی را در او چندین برابر می کند، که باعث می شود بیمار به مصرف بیشتر برای کاهش این فشارها روی آورد.
نبایدها و رفتارهای اشتباه
قطع ارتباط: فرد معتاد معمولا به خاطر آسیب هایی که دیده بیشتر احساس تنهایی می کند بنابراین قهر کردن با او اوضاع را بدتر می کند و باعث می شود فرد معتاد احساس کند طرد شده و کسی به او اهمیت نمی دهد. بنابراین سعی کنید همیشه در کنار او باشید. البته این همراهی نباید همراه با تایید کارهای او باشد. سعی کنید به او القا کنید که این همراهی یاری کننده او در ترک اعتیاد است.
اجبار: بیش از همه موارد ذکر شده اجبار کردن فرد به اعتیاد می تواند تاثیرات سوء بر فرد داشته باشد و باعث شود بیش از پیش در باتلاق اعتیاد فرو برود. در چنین شرایطی فرد احساس می کند که نزدیکان او درک مناسبی از شرایط ندارند و فقط به مصلحت خودشان فکر می کنند. این امر همچنین سبب می شود فرد از خانواده دوری کند و فشارهای روانی بیشتری را متحمل شود.
بایدها و رفتارهای صحیح در رابطه با ترک اعتیاد
اعتراض کنید: تا زمانی که فرد متوجه نارضایتی و اعتراض اطرافیان به خاطر مصرف مواد مخدر نشود به مصرف ادامه می دهد و اینطور می پندارد که رفتار او برای خود و دیگران خطری ندارد. بنابراین به طور آشکار و صریح اعتراض خود را بدون توهین و تحقیر بیان کنید. فرد نباید به هر دلیلی از جمله توهم قدرت و یا دلسوزی افراد از شرایط سوء استفاده کند. بنابراین به طور مکرر عواقب اعتیاد را به او یادآور شوید.
مجازات رابطه نامشروع زن شوهردار چیست؟ (همراه با پادکست)
شرایط مناسب را ایجاد کنید: ایجاد شرایط مناسب برای ترک اعتیاد فرد تنها با شناخت شرایط روحی و عادت های فرد میسر خواهد بود، اعضای خانواده بهترین افراد برای این کار هستند. بنابراین سعی کنید شرایط و مکان هایی که فرد را به مصرف مواد تشویق می کند از او دور کنید.
حمایت خود را نشان دهید: غلبه بر اعتیاد به تنهایی بسیار مشکل است بنابراین به فرد نشان دهید که در تمامی مسیر ترک اعتیاد پشتیبان او هستید. با این کار به بیمار نشان خواهید داد که برای شما مهم است و او را دوست دارید و به یاد داشته باشید حمایت شما نباید به گونه ای باشد که فرد احساس کند که با اعتیاد او مشکلی ندارید بلکه باید به او بفهمانید این حمایت به خاطر تصمیم او در ترک اعتیاد است.
کسب اطلاعات در مورد اعتیاد
برای مقابله با هر چیزی شناخت آن مسبب پیروزی بر آن عامل می شود، سعی کنید در مورد اعتیاد تحقیق کنید. اینترنت را به عنوان تنها منبع خود قرار ندهید، با افراد و خانواده هایی که قبلا درگیر اعتیاد بوده اند و بر آن غلبه کرده اند صحبت کنید و مشاوره بخواهید، از طرفی باید بدانید که اعتیاد انواع و مراحل متفاوتی دارد. بنابراین میزان اعتیاد فرد را مطلع شوید و نوع ماده مخدر و میزان دوز مصرفی فرد معتاد را بررسی کنید. اینها عواملی هستند که شما بیمار را بهتر درک کرده و در فرایند ترک اعتیاد به او کمک کنید.
رفتار مناسب در دوران پس از ترک اعتیاد
بسیاری از بیماران پس از ترک اعتیاد دچار لغزش شده و دوباره در دام اعتیاد می افتند. بنابراین فکر نکنید پس از درمان همه چیز تمام شده است. سعی کنید برای فرد سرگرمی و یا شغلی فراهم سازید و با این کار به فرد کمک کنید تا اهدافی را برای خود ترسیم کرده و در رسیدن به این هدف تلاش کند، همواره در کنار او باشید و به طور مکرر نشان دهید که چقدر به خاطر پیروزی بر اعتیاد و تحمل مشکلات این راه به او افتخار می کنید، به فرد درمان شده اعتماد کنید، این عاملی خواهد بود که سبب می شود اعتماد به نفس فرد افزایش یافته و در مقابل تمایلات خود برای بازگشت به اعتیاد مقاومت کند.
صبر داشته باشید!
در انتها باید توجه داشته باشید که اعتیاد مانند یک بیماری سرماخوردگی نیست ، برای درمان و پیروزی بر اعتیاد باید صبر داشته باشید و همواره در کنار فرد باشید. در روند درمان اعتیاد عوامل بسیاری نقش دارند که ممکن است روند درمان را سخت و زمانبر کنند، بنابراین هرگز امید خود را از دست ندهید و به پشتیبانی خود از بیمار ادامه دهید، از مشاور و پزشک معالج روند درمان را جویا شوید و هرگز شتاب زده عمل نکنید در غیر این صورت تمام زحمات شما به باد خواهد رفت.
حرف آخر
حرف آخر، پیروزی بر اعتیاد اول به اراده و خواست فرد و در قدم بعدی به اطرافیان بیمار بستگی دارد بنابراین نیاز است در تمامی مراحل درمان پشتیبان او باشید، اطلاعات خود را نسبت به نوع اعتیاد فرد زیاد کنید، روش مناسب برای درمان را انتخاب کنید، از پزشک و روانشناس روند درمان را جویا شوید و پس از اتمام درمان به همراهی عضو خانواده و یا دوستان ادامه دهید تا بتواند یک زندگی جدید و سالم را شروع کند.