جرم سرقت
جرم سرقت یکی از جرایم علیه اموال است که در قانون مجازات اسلامی تعریف شده و برای آن مجازات تعیین شده است. سرقت به معنای دزدیدن و برداشتن مالی که متعلق به شخص دیگری است .
در تمام موارد مربوط به سرقت، سارق یعنی شخصی که مال را دزدیده است ملزم به برگرداندن مال به صاحب آن است. چنانچه اصل مال در دسترس نباشد، باید قیمت مال را به او بپردازد و این قیمت بر اساس قیمت روز محاسبه می شود.
انگیزه شخص سارق از سرقت یک مال می تواند متفاوت باشد. گاهی هدف از سرقت فقط کسب پول است اما گاهی اوقات، سرقت به منظور ارتکاب جرم دیگری انجام می شود؛ به عنوان مثال سرقت یک اتومبیل به منظور قاچاق مواد مخدر و … .
انواع سرقت
سرقت حدی
سرقت حدی دارای شرایطی است که در صورت وجود این شرایط میتوان گفت نوع سرقت انجام شده حدی است. حد مجازاتی است که در شرع مشخص شده است و قانون، مجازات آن را تعیین نکرده است.
شرایط سرقت حدی که در ماده 266 قانون مجازات اسلامی آمده است:
- سارق باید بالغ باشد.
- سارق به سرقت وادار نشده باشد و ازینکه مال دیگری را می رباید آگاهی داشته باشد.
- سارق باید حرام بودن این عمل را بداند و صاحب مال آن را در حرز نگه داشته باشد.
- سارق در حالت اضطرار سرقت نکرده باشد.
- مالی که مورد سرقت قرار گرفته از اموال دولتی و وقفی نباشد.
- سارق باید به قصد دزدی مال را برداشته باشد.
- سرقت در سال قحطی صورت نگرفته باشد.
طبق قانون در صورتی که تمام شرایط ذکر شده در ماده 266 وجود داشته باشد، سرقت مستوجب حد است، به این معنی که مجازات این سرقت حد است. بنابراین اگر یکی از این شرایط وجود نداشته باشد سرقت حدی نخواهد بود.
مجازات سرقت حدی در مرتبه اول، قطع چهار انگشت دست راست سارق است به طوری که انگشت شصت و کف دست باقی بماند. در مرتبه دوم قطع پای چپ سارق از پایین برآمدگی به نحوی نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند. در مرتبه سوم حبس ابد و در مرتبه چهارم اعدام است.
سرقت تعزیری
سرقت تعزیری سرقتی است که شرایط سرقت حدی را نداشته باشد و دارای شرایط زیر است:
- سرقت در محل مسکونی یا آماده برای سکونت و یا در توابع آن و یا در مکان های عمومی از قبیل مساجد و … واقع شده باشد.
- سرقت در جایی واقع شود که در آنجا درخت، بوته، پرچین یا نرده قرار گرفته و سارق آن را شکسته باشد.
- سرقت در شب واقع شده باشد.
- سارقین دو نفر و یا بیشتر باشند.
- سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده باشد.
- هرگاه اداره کنندگان هتل، مسافرخانه ها و کسانی که به اقتضای شغلشان اموالی در دسترس آنهاست، تمام و یا قسمتی از آنها را سرقت کنند.
مجازات سرقت تعزیری در قانون مشخص شده است و شخص سارق به حبس از شش ماه تا سه سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
سرقت مسلحانه
در صورتی که سرقت با آزار و اذیت همراه باشد و یا سارق اسلحه داشته باشد، مجازات سارق محکومیت به حبس از سه ماه تا ده سال و 74 ضربه شلاق می باشد.
سرقت مسلحانه انواع مختلفی دارد:
سرقت مسلحانه از بانک ها و یا صرافیها
هرگاه دو یا چند نفر با برنامه ریزی قبلی، وجه نقد و یا اوراق بهادار را از صرافی ها و یا بانک ها بربایند و حداقل یک نفر از آنها مسلح باشد. در صورت وقوع سرقت به حبس ابد و در صورت وقوع قتل به اعدام محکوم می شوند.
سرقت مسلحانه از منزل
هرگاه یک یا چند نفر از منزلی سرقت کنند و حداقل یک نفر از سارقین مسلح باشد و در موقع سرقت، مرتکب هتک ناموس شوند به مجازات اعدام و یا حبس ابد محکوم می شوند.
و در صورتی که ساکنان منزل قصد دفاع از مال و یا ناموس خود را داشته باشند و در این حین مرتکب ضرب و جرح و یا قتل سارق شوند از مجازات معاف خواهند بود. همچنین مامورانی که حین دستگیری سارقین مرتکب قتل و یا ضرب و جرح آنان شوند، از مجازات معاف خواهند بود.
مجازات جرم کیف زنی و جیب بری
هرگاه دو نفر که یکی راننده و دیگری ترک نشین موتور سیکلت است، اقدام به کیف زنی کنند، به این دلیل که عملی دزدی به هر دو نفر آنان قابل استناد است, هر دو نفر شریک در جرم سرقت محسوب می شوند. مجازات جرم سرقت از طریق کیف زنی و یا جیب بری و امثال آن، حبس از یک تا پنج سال و تا 74 ضربه شلاق می باشد.
مجازات جرم آدم ربایی
هرکس به قصد انتقام و یا سرقت، به زور و یا با تهدید، شخصا و یا توسط شخص دیگری، شخصی را بدزد و یا مخفی کند به حبس از پنج تا پانزده سال محکوم می شود. و در صورتی که سن قربانی کمتر از 15 سال باشد و یا ربودن توسط وسیله نقلیه انجام شود، مرتکب به حداکثر مجازات تعیین شده محکوم می شود.
اهمیت وکیل کیفری در پرونده های سرقت
شخصی که قربانی جرم سرقت می شود به منظور احیای حقوق خود و اثبات سرقت نیاز به کمک و راهنمایی یک وکیل کیفری با تجربه دارد.
وکیل کیفری در سابقه وکالت خود پرونده های سرقت بسیاری دارد؛ و بهتر از هر شخص دیگری به نکات قانونی جرم سرقت آشنایی دارد.
همچنین نیاز به وکیل در جرایم مستوجب حد برای متهم بسیار حساس می باشد. وکیل کیفری با آگاهی از قانون می تواند میزان مجازات سارق را با ادله موجود به حداقل برساند.
بدین منظور موسسه حقوقی صاحب اندیشه با ارائه بهترین وکیل کیفری به کسانی که از جرم سرقت و پیامدهای آن متضرر شده اند، خدمت رسانی می کند.
آمار جرم سرقت
جرم سرقت متاسفانه یکی از جرایم رایج در جامعه می باشد که آمار آن بسیار رو به افزایش است. همچنین آمار خرید و فروش کالاهای سرقتی نیز افزایش چشم گیری داشته است. اکثر سارقین به این امید مرتکب سرقت می شوند که بتوانند مال مسروق را تبدیل به پول کنند. موثرترین راه برای مبارزه با جرم سرقت، جلوگیری از خرید و فروش اموال سرقتی می باشد.
بنابراین طبق قانون برای اشخاصی که مداخله در اموال مسروق از طریق خرید و یا فروش آنها می کنند نیز مجازات شش ماه تا سه ستال حبس و 74 ضربه شلاق تعیین شده است.
بازگرداندن اموال مسروقه
طبق قانون مجازات اسلامی، دادگاه حین رسیدگی به جرم سرقت و تعیین مجازات برای سارقین، آنها را به بازگرداندن اصل مال به صاحبش و در صورتی که اصل مال در دسترس نباشد، به پرداخت قیمت روز آن مال نیز محکوم می کند.
همچنین اگر سارق حین ارتکاب سرقت خساراتی بر شخص یا اشخاصی وارد کرده باشند، محکوم به جبران خسارت وارده خواهند شد.
مراحل شکایت کیفری از جرم سرقت
به منظور شکایت از فردی به جرم سرقت، می توانید مراحل زیر را انجام دهید:
- برای گزارش جرم سرقت به کلانتری و یا دادسرای محل وقوع جرم مراجعه نموده و یا در حال حاضر با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی اقدام به تنظیم شکوائیه نمایید.
- در حین تنظیم شکوائیه باید دلایلی که مبین وقوع سرقت هستند را ارائه دهید.
- پس از تنظیم شکوائیه باید منتظر تحقیقات مقدماتی و جلسه رسیدگی دادگاه باشید که از طریق ابلاغیه سامانه سنا از آن مطلع خواهید شد.
پاسخ به چند پرسش درباره جرم سرقت
نحوه اثبات جرم سرقت چگونه است؟
- شهادت دو مرد عادل
- دو بار اقرار سارق نزد قاضی، با رعایت شروط بالغ و عاقل بودن سارق.
- علم قاضی
چه مدارکی برای شکایت از جرم سرقت لازم است؟
- مدارک شناسایی مانند شناسنامه و کارت ملی
- ارائه دلایل و مدارکی که نشان می دهد سرقت صورت گرفته است.
مال مسروقه چه ویژگی هایی دارد؟
- مال دزدیده شده باید از مالکیت صاحبش خارج شده و به تصرف شخص سارق درآید.
- مالی که دزدیده می شود حتما باید شئ بوده و قابلیت جا به جایی داشته باشد.
- این مال باید در زمان سرقت متعلق به شخص دیگری باشد.
