نفقه چیست و مبلغ آن چقدر است؟ سؤالی که ذهن بسیاری از افراد را درگیر نموده است. به دلیل مشکلات بسیار زیادی که خانواده‌ها امروزه با آن درگیر هستند، پرونده‌های زیادی برای رسیدگی این درباره در دادگاه‌ها و شورای حل اختلاف در دست بررسی بوده و اقدام برای شرکت در جلسه مشاوره حقوقی هم روز به روز در حال افزایش است. هر چند چنین جلساتی برای افراد هزینه بر خواهد بود، اما به دلیل پیچیدگی‌هایی که وجود دارد، عدم شرکت در چنین جلساتی می‌توان عواقب سنگین‌تری برای کاربران به دنبال داشته باشد.
قوانین در چنین پرونده‌هایی به قدری پیچیده شده که تقریباً برای هر فرد و هر پرونده‌ای حکمی خاص و منحصر به فرد صادر می‌شود. در موسسه حقوقی صاحب اندیشه برای رفع دغدغه کاربران برای چنین پرونده‌هایی تیمی حرفه‌ای متشکل از چندین وکیل پایه یک دادگستری آماده خدمت‌رسانی هستند. تجربه بالا، تخصص و قدرت ارتباط و انتقال مفاهیم در دادگاه اسلحه‌هایی هستند که وکلای شما در صاحب اندیشه از آنها برای دفاع از حقوق کاربران استفاده می‌نمایند. با توجه به تبعات مالی که این چنین پرونده‌های مخصوصاً برای زوجه به دنبال دارد، استفاده از خدمات وکیل پایه یک دادگستری از اولویت‌های اصلی محسوب می‌شود. با این حال در ادامه مقاله به تشریح کامل نفقه و مسائل مربوط به آن خواهیم پرداخت تا سطح اطلاعات کاربران در این زمینه به حداکثر ممکن ارتقاء یابد.
نفقه چیست و چه چیزهایی را شامل می‌شود؟
حال به این سوال مهم برخورد میکنیم که نفقه چیست. در حکم ازدواج، قانون حقوقی را برای زوجه در نظر می‌گیرد، که یکی از آنها نفقه است. ماده 1107 قانون مدنی به تشریح این حقوق برای زوجه پرداخته و آن را تعریف نموده است. طبق این تعریف زوج موظف است برای همسر خود بعد از ازدواج شرایط زندگی و رفاهی متناسب با زندگی قبل از ازدواج فراهم آورد. نفقه مواردی از قبیل پوشاک، مسکن، خوراک، وسایل زندگی، هزینه‌های درمانی و هزینه‌ها و مواردی را که زوجه قبل از ازدواج داشته است را شامل می‌شود. سنجش تمام این موارد برای نفقه شَان زن بوده و شرایط زندگی وی قبل از ازدواج ملاک قرار می‌گیرد. بر این اساس حتی ممکن سات مواردی هم به این ویژگی‌ها اعم از پرستار و خدمتکار و یا هر مورد دیگری اضافه شود.
البته جزئیات دیگری هم درباره سوال نفقه وجود دارد که قانون آنها را بیان نموده است. برای مثال حق مسکن یکی از ملزومات اصلی در این مورد است اما تنها ایجاد شرایط لازم برای بهره‌برداری از مسکن برای ادای نفقه کافی بوده و قانون اجباری برای به نام زدن مسکن قائل نشده است. جزئیات دیگری نیز درباره نفقه و نحوه ادای آن توسط زوج وجود دارد که کاربران می‌توانند از خدمات مشاوره حقوقی برای پیگیری مورد به مورد آن استفاده کنند. همچنین از طریق درج دیدگاه در سایت هم می‌توانید با کارشناسان ما در موسسه حقوقی صاحب اندیشه در ارتباط باشید.
نفقه زن چقدر است و برای چه مواقعی تعریف شده است؟
قرار دادن مبلغی مشخص و خاص برای نفقه زن خیلی اجرایی نبوده و قانون هم چنین تعریفی برای آن ندارد. علاوه بر این بر اساس نرخ تورم و هزینه‌های موجود در جامعه هر ساله می‌تواند تغییرات اساسی داشته باشد. از این گذشته همانطور که در بالا اشاره کردیم کیفیت نفقه به شرایط زندگی زوجه قبل از ازدواج بستگی داشته و از این رو نفقه می‌تواند برای افراد به صورت منحصر به فرد تعریف شود. از این رو برای تعیین عدد دقیق نفقه بایستی هر فرد به صورت منحصر به فرد و شخصی با توجه به شرایطی که در آن است اقدام نماید. کارشناس دادگاه هم با جمع‌بندی کلی شرایط موجود درباره مقدار نفقه تصمیم گیری می‌نماید.
نفقه زن از زمانی که زوجین در زیر یک سقف قرار می‌گیرند و زوجه از زوج تمکین داشته باشد، بر مرد واجب خواهد بود و دادگاه هم این رأی را تائید می‌نماید. حتی بعد از خواندن شدن صیغه طلاق و در مدت عده زن نیز این حق برای وی وجود دارد که نفقه خود را از شوهر سابق خود طلب نماید. در زمان عقد قضیه کمی متفاوت است. در صورتی که بعد از عقد تا زمان رفتن زیر یک سقف برای زندگی مشترک فاصله معقول و از قبل توافق شده‌ای باشد، در این مدت به زن تعلق نمی‌گیرد؛ اما در صورت تمدید این زمان و طولانی شدن مدت عقد، زن می‌تواند برای طلب خود اقدام نماید. البته تا قبل از زمان زناشویی حق حبس نیز برای زن وجود خواهد داشت.
در چه مواقعی نفقه به زوجه تعلق نمی‌گیرد؟
در ماده 1106 قانون مدنی نفقه برای ازدواج دائم به عنوان یک اصل اساسی تنظیم شده است. در این ماده به وضوح بیان شده که نفقه در ازدواج دائم حق طبیعی زن می‌باشد. مواقعی هم وجود دارد که در آنها نفقه به عهده مرد نبوده و امکان طلب آن برای زن وجود نخواهد داشت. برخی از این موارد عبارتند از:
- در ازدواج موقت نفقه تعریف نشده و قانون برای چنین ازدواجی نفقه را بر مرد لازم نمی‌بیند. مگر اینکه در عقدنامه توافقی برای آن صورت گرفته باشد.
- در ازدواج دائم نیز زن و شوهر می‌توانند برای دریافت و یا عدم دریافت آن توافق نمایند. در صورت توافق بر سر نپرداختن نفقه، این وظیفه از گردن زوج ساقط می‌شود.
- در زمان بین جاری شدن عقد و تا قبل از شروع زندگی مستقل در یک فاصله زمانی معقول نفقه به عهده مرد نیست.
- در صورت عدم تمکین زوجه از زوج و حکم به ناشزه خواندن وی از طرف دادگاه، از بار مسئولیت‌های زوج خارج می‌شود.
کلام آخر
مفاهیم و بندهای اصلی و قانونی نفقه را با هم مرور کردیم و به بررسی برخی از جزئیات آن نیز پرداختیم. با این وجود برخی از ابهامات دیگری نیز برای نفقه وجود دارد. برای مثال در صورت بیماری بین علما در میزان نفقه واجب بر مرد اختلاف وجود دارد. یا در ادای هزینه‌های تحصیل زوجه بعد از ازدواج نیز قانون حکمی نداده است. در چنین مواردی با توجه به شرایط قاضی می‌تواند تصمیم گیرنده باشد.
