زوجین میتوانند قبل از طلاق توافقی، در بسیاری از موارد مانند مهریه، جهیزیه، نفقه، اجرت المثل و حضانت با یکدیگر به توافق برسند. حضانت فرزند بر عهده هر کدام از زوجین که باشد، طرف دیگر حق ملاقات با فرزند را دارد. یکی از مواردی که میتواند در میان بسیاری از خانواده ها سوال برانگیز باشد، ملاقات با فرزند بعد از طلاق میباشد.

ممکن است شخصی که حضانت فرزند در اختیار اوست، به هر دلیلی اجازه ملاقات طرف دیگر با فرزند خود را ندهد و از آن جلوگیری کند. این مورد را هم باید مد نظر قرار داد که ملاقات با فرزند فقط مربوط به بعد از طلاق نمیباشد و چه بسا قبل از انجام مراحل طلاق، زوجین جدا از هم زندگی کنند.

حضانت و حق ملاقات با فرزند

طبق قانون، حضانت پسر و دختر تا سن 7 سالگی بر عهده مادر میباشد و حضانت دختر از سن 7 تا 9 سالگی و پسر از 7 تا 15 سالگی بر عهده پدر میباشد. ملاک حضانت برای دادگاه مصلحت فرزند میباشد .

و بر اساس قانون حمایت از خانواده و قانون مدنی، قاضی میتواند با توجه به مصلحت فرزند، تعیین کند که چه کسی حضانت را بر عهده بگیرد. اما طبق قانون شخصی که حضانت فرزند را دارا نمیباشد میتواند فرزند خود را ملاقات کند.

این موارد ممکن است که قبل از طلاق هم پیش بیاید، به طوری که زوجین به هر دلیلی جدا از هم زندگی کنند. در این صورت هم هر طرفی که فرزند تحت حضانت او نیست حق ملاقات با طفل را دارد .در مورد تعیین زمان و مکان ملاقات میتوانند با یکدیگر توافق کنند. بدیهی است در صورت اختلافات، دادگاه خانواده تکلیف موارد این چنین را مشخص میکند.

نکته ای که ممکن است قابل توجه باشد این است که دادگاه میتواند با شرایطی، حضانت را از یکی از والدین سلب کند. این شرایط عبارتند از:

• اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر، قمار
• ابتلا به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی
• اشتهار به فساد اخلاقی و فخشا
• سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود به مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد، تکدی گری، قاچاق، فحشا
• تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف

ملاقات با فرزند قبل از طلاق

یکی از موارد مربوط به حق ملاقات فرزند، ملاقات قبل از طلاق میباشد. طبق ماده 1174 قانون مدنی “در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمیباشد، حق ملاقات با فرزند خود را دارد”.

با توجه به قانون فوق، حق ملاقات برای هر کدام از طرفین محفوظ است و در صورتی که زوجین در تعیین زمان و مکان ملاقات فرزند، با هم به نتیجه نرسند، در این صورت دادگاه زمان و مکان ملاقات را تعیین میکند و هیچ کدام از طرفین نمیتواند مانع از ملاقات فرزند شود.

ملاقات با فرزند بعد از طلاق

طرفین میتوانند با هم به توافق برسند. مکان و زمان ملاقات با فرزند را تعیین کنند در غیر این صورت دادگاه شرایط را تعیین میکند. با توجه به اختلافاتی که ممکن است برای والدین بر سر این مورد پیش بیاید دادگاه میتواند با توجه به شرایط و مصلحت تعیین و تکلیف کند.

طبق قانون هر یک از والدین بعد از طلاق حق ملاقات با فرزند خود را دارند حتی اگر فاسد باشند. دادگاه میتواند زمان ملاقات را تعیین کند و معمولا یک یا دو روز آخر هفته را به عنوان زمان ملاقات تعیین میکند. برای دادگاه مصلحت فرزند مهم میباشد.

در صورت نیاز اگر تشخیص بدهد که ملاقات با فرزند صلاح نباشد .میتواند موعد دیدار را طولانی تر کند. مثلا میتواند ملاقات با فرزند را دو هفته ای یکبار یا ماهی یکبار و یا شش ماه یکبار تعیین کند و چه بسا ملاقات را با حضور شخص ثالث تعیین کند.

منع ملاقات با فرزند بعد از طلاق

ممکن است هر یک از طرفین که حضانت فرزند را بر عهده دارد از ملاقات طرف دیگر با فرزند خود جلوگیری کند .که قانون این عمل را جرم محسوب میکند و قانون با وی برخورد خواهد کرد.

طبق ماده 54 قانون حمایت از خانواده “هر گاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با شخص ذی حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات محکوم میشود”.

همچنین طبق ماده 40 قانون حمایت از خانواده “هر کس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذی نفع و به دستور دادگاه صادر کننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت میشود”.

اگر شخصی که حضانت فرزند را بر عهده دارد مانع ملاقات شود، طرف دیگر میتواند از طریق خدمات الکترونیک قضایی دادخواست بدهد و تقاضای ملاقات با فرزند خود را کند. البته این امکان وجود دارد که هر یک از طرفین از ملاقات با فرزند خود منع شود و فقط دادگاه میتواند در این مورد تصمیم بگیرد. چه بسا ممکن است ملاقات با فرزند بعد از طلاق به هیچ عنوان مصلحت نباشد. در این صورت میتوان با حکم دادگاه از این امر جلوگیری کرد.

همچنین اگر در موارد مربوط به ملاقات با فرزند بعد از طلاق و یا قبل از طلاق نیاز به مشورت یا راهنمایی دارید و یا قصد دارید که برای انجام امور حقوقی خود وکیل اختیار کنید میتوانید با مراجعه و یا تماس با موسسه حقوقی صاحب اندیشه راهنمایی های لازم را دریافت کنید.